Şifa Kuşağında Arı Sütü
Ferhat ARMUTÇU
S.Abdullah BABAOĞLU
Bir arı ailesinin binlerce ferdinin tamamı, ana arının, peteklerin gözlerine birer birer bıraktığı yumurtalardan yaratılır. Yumurtalar 3 gün sonra çatlar, içinden birer kurtçuk çıkar. İşte bu kurtçuklara 4–14 günlük genç arılar torax (göğüs) bezlerinin ifrazı olan muhallebî renk ve kıvamında bir madde verirler ki, buna ARI SÜTÜ denir.
Arı sütü, erkek ve işçi kurtçuklara üçer gün, ana arı olarak yetişecek kurtçuklara ise beşer gün süre ile verilir. Bu beş günlük beslenme sayesinde kurtçuk İlk ağırlığının 2000 misli kadar büyür. Tabiatta canlı yaratıklar İçinde bu kadar süratli gelişme yalnız ana arı kurtçuğunda görülür.
Bakıcı arılar sütü, kurtçukların doğacağı peteklerin dibine bırakırlar. Kurtçuklar ilk günlerde yalnız bununla beslenirler. Gelişen erkek ve işçiarı kurtçukları nektar ve polenle beslenmeye başlarlar. Ana arı kurtçuğunun ise biricik besini arı sütüdür. Ana arı İşçilerin ağzından aldığı bu süt İle beslenir.
Arı sütü besleyici gücü yüksek bir gıda maddesidir. Arı sütü göğüs bezlerinden çıkarıldığında süt beyazına yakın renkte olup peltemsidir. Kendine has bir kokusu olup, tadı ekşimsidir. Suda kolay eriyen arı sütü, su İle karıştırılınca çok hafif köpürür.
Arı sütünün özgül ağırlığı 1,1 gr/cm3, balın ise 1,4 gr/cm3 dür.
Arı sütünün terkibi %
Su 66
Protein 13
Yağ 5
Karbonhidrat 13
Kül 0,1
Kükürt 0,05
Fosfor 0,05
Toplam 97.20
Tayin edilmemiş maddeler 2.80
Toplam 100.00
Cüz'i miktarda sodyum, potasyum, kalsiyum, demir, magnezyum, manganez ve çiçek tozu vardır. Ayrıca A, B, C, E vitaminleri ve serbest halde 15 çeşit amino asit mevcuttur.
Arı sütünün faydaları şöylece sıralanabilir: Organizmaya dinamizm ve kuvvet verir. İştihayı, iç guddelerinin faaliyetlerini ve vücud direncini artırır. Kan basıncının normal seviyede kalmasını temin eder. Kan hücreleri İstihsalini kolaylaştırarak kansızlığı giderir. Kadınlarda bozulan kan dengesinin normal hale dönmesine yardımcı olur. Yaşlılıkta damar sertliği ve bitkinlik hallerini giderici tesiri vardır. Şeker hastalarında da çok iyi neticeler alındığı müşahade edilmiştir. Mide ve bağırsaktaki yaraların böbrek ve idrar yolları hastalıklarının tedavisinde müessir bir ilaçtır.
Yüz derisinin kuruma ve korunmasında binde 3-6'lık kremi uzun süredir kullanılmaktadır.
Ana arı üzerindeki yukarıda söylenen tesirinden dolayı arı sütü "jele royal" adı altında batı ülkelerinde bilhassa Amerika ve Almanya'da çok kullanılmakta, 25 seneden beri Türkiyemizde de istihsal edilmektedir.
Arı sütünü laboratuvarlarda yapmak şu anda mümkün değildir. Bütün biyolojik maddeler gibi mikrop faaliyetine, ışığa ve hararete hassas olan arı sütü, iyi korunmayıp, bazı fizikî tesirlere maruz kalacak olursa aktivitesini kısa zamanda kaybederek tesirsiz hâle gelebilmektedir.
Abes ve başıboş yaratılmış hiçbir canlıyı göremediğimiz dünyamızda, çiçeklerle hârika bir diyalog kurarak bahçeleri şenlendiren arılar, gerektiğinde düşmanlarına karşı kendilerini koruyacak zehiri, gerektiğinde de hârika gıda maddeleri olan arı sütünü ve balı yaparak bize varlık bilmecesinin sırrını mırıldanmaktadır.